Filmografia
The Beatles
"I saw a film today, oh boy (...)"
Najważniejsze filmy z i o zespole The Beatles!
Zasadnicza Filmografia Beatlesów:
A Hard Day's Night (1964)
Reżyseria: Richard Lester
Scenariusz: Alun Owen
Gatunek: Komedia muzyczna
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 27min
Premiera: 6 lipca 1964 (Światowa premiera); wrzesień 1965 (Polska premiera kinowa)
Pierwszy film fabularny w dorobku zespołu - A Hard Day's Night opowiada historię grupy muzycznej, która musi dotrzeć na zaplanowany wstęp telewizyjny. Muszą unikać rozentuzjazmowanych fanów i ścigających ich fotoreporterów. Na domiar złego Ringo zostaje aresztowany, a złośliwy dziadek Paula sprawia same kłopoty.
Czarno-biały film jest pewnego rodzaju komediowym paradokumentem. Przedstawia nieco karykaturalnie ówczesną Beatlemanię i życie zespołu w blasku fleszy. Historie w filmie odzwierciedlały autentyczne wydarzenia, które przydarzyły się Beatlesom, jak na przykład wielokrotne ucieczki przed rozhisteryzowanymi fanami lub humorystyczne odpowiedzi na irracjonalne pytania dziennikarzy. Kultowy film z Beatlesami w roli głównej wyznaczył wówczas nowe trendy w produkcji obrazów filmowych z gatunku filmów muzycznych. Poza tym A Hard Day's Night uznaje się jako dzieło, które należy obejrzeć choć raz w życiu (m.in. film zajmuje 65 miejsce [2023r.] w rankingu "100 najlepszych komedii wszech czasów" według Filmweb.pl). Ścieżka dźwiękowa zawiera kompozycje The Beatles z płyty A Hard Day's Night.
Help! (1965)
Reżyseria: Richard Lester
Scenariusz: Marc Behm, Charles Wood
Gatunek: Przygodowa komedia muzyczna
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 30min
Premiera: 29 lipca 1965 (Światowa premiera); luty 1968 (Polska premiera kinowa)
Film Help! opowiada zabawną historię członków zespołu, którzy próbują uciec w różne krańce świata od fanatycznej sekty religijnej mającej zamiar złożyć z nich ofiarę swojej hinduskiej bogini Kali. Cała intryga wiąże się z rytualnym czerwonym pierścieniem, który Ringo otrzymał od niedoszłej ofiary rytuału. W żaden sposób pierścień nie chce zjeść z palca Ringa, co sprawia, że zarówno on jak i pozostali Beatlesi są w śmiertelnym niebezpieczeństwie.
Drugi film w dorobku Beatlesów jest zwariowaną komedią przygodową zrealizowaną w technikolorze. Wraz z Beatlesami wystąpili wówczas najbardziej znani aktorzy brytyjscy, natomiast zdjęcia do filmu kręcono między innymi w Wielkiej Brytanii, Austrii i na wyspach Bahama. Ścieżka dźwiękowa zawiera kompozycje The Beatles z płyty Help!.
magical mystery tour (1967)
Reżyseria: The Beatles
Scenariusz: The Beatles
Gatunek: Surrealistyczna komedia muzyczna
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 55min
Premiera: 26 grudnia 1967 (Światowa premiera)
Surrealistyczny film Magical Mystery Tour opowiada historię zwykłych wycieczkowiczów, którzy przeżywają zabawne i zarazem psychodeliczne przygody podczas podróży autokarem. Niezwykłe, magiczne i tajemnicze historie przydarzają się za sprawą magów ingerujących w wycieczkę za pomocą zaklęć.
Trzeci film został w pełni wyprodukowany przez zespół The Beatles. Ukazał ducha ówczesnych czasów, kiedy od II połowy lat 60. królowała epoka dzieci kwiatów (ruchu hipisowskiego) i rocka psychodelicznego. Film, który po latach został określony jako "film artystyczny" łączy komedię absurdu i urokliwe, pełne barw obrazy m.in. krajobrazy południowej Anglii. Uzupełnieniem surrealistycznej przygody jest ścieżka dźwiękowa zawierająca psychodeliczne kompozycje The Beatles z płyty Magical Mystery Tour.
Yellow Submarine (1968)
Reżyseria: George Dunning
Scenariusz: Roger McGough, Erich Segal, Al Brodax
Gatunek: Animowana i surrealistyczna komedia muzyczna
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 30min
Premiera: 17 lipca 1968 (Światowa premiera)
Historia filmu Yellow Submarine zaczyna się, kiedy to Stary Fred dowiaduje się, że Pepperland zostało najechane przez Blue Meanies (pol. Sine Smutasy) i wyrusza żółtą łodzią podwodną, aby prosić zespół The Beatles o pomoc w celu ocalenia Pepperlandu, zanim będzie za późno. Podczas swojej przygody Fred i Beatlesi odwiedzają dziwne krainy, takie jak Morze Potworów czy Morze Czasu, a także poznają nowych i zarazem dziwnych przyjaciół, jak na przykład doktora Jeremy'ego Hillary'ego Booba.
Ogólnie rzecz biorąc, „Yellow Submarine” to pełna uroku muzyczna przygoda łącząca psychodeliczne obrazy z tradycyjnymi technikami rysunkowymi. Film pełny wyjątkowej kreatywności lat 60. i przystępnego humoru idealnie sprawdza się zarówno dla dziecięcych jak i dorosłych widzów! Ścieżka dźwiękowa zawiera przeboje The Beatles z płyt Rubber Soul, Revolver, Sgt. Pepper Lonely Hearts Club Band, Magical Mystery Tour i Yellow Submarine, które tworzą idealną atmosferę surrealistycznej przygody zawartą w filmie.
Let It Be (1970)
Reżyseria: Michael Lindsay-Hogg
Scenariusz: The Beatles
Gatunek: Dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 21min
Premiera: 13 maja 1970 (Światowa premiera)
Ostatni film zespołu Let It Be jest dokumentem muzycznym przedstawiający proces twórczy nad płytą, która okazała się ostatnią w dorobku grupy. Film ukazuje mozolne próby, rozmowy, a nawet nieporozumienia w grupie zwieńczone legendarnym koncertem na dachu ówczesnej siedziby Apple Corps. przy 3 Savile Row w Londynie. W 1971 roku film otrzymał Oscara za najlepszą muzykę filmową.
Film miał zobrazować muzyczny "powrót do korzeni", a niestety stał się ponurą relacją z ich rozpadu. Punktem kulminacyjnym produkcji jest koncert zespołu na dachu przy udziale zaskoczonych przechodniów i sfrustrowanych sklepikarzy oraz policjantów. W 2021 roku ukazał się dokument Petera Jacksona pod tytułem Get Back [patrz niżej], który powstał zarówno z wykorzystanych, jak i z wcześniej niepublikowanych materiałów z Let It Be. W nowej wersji ukazano (zdaniem żyjących Beatlesów) bardziej intymny i szczery wgląd na ich proces twórczy oraz wzajemne relacje. Kompozycje i ścieżki dźwiękowe The Beatles z filmu Let It Be zawarto na płycie Abbey Road i Let It Be.
Dokumenty filmowe zrealizowane w okresie istnienia zespołu:
The Beatles at Shea Stadium (1966)
Reżyseria: Robert Precht
Operator: Andrew Laslo
Gatunek: Dokument muzyczny z koncertu
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 50min
Premiera: 1 marca 1966 (Wielka Brytania)
The Beatles at Shea Stadium to pięćdziesięciominutowy film z koncertu Beatlesów w nowojorskim stadionie Shea Stadium, który odbył się 15 sierpnia 1965 roku. Dokument muzyczny z koncertu ukazuje kulminacyjny punkt w karierze zespołu, kiedy to wystąpili przed (wówczas rekordową) pięćdziesięcio-pięcio-tysięczną widownią tworząc i definiując termin "koncertów stadionowych". Film również ukazuje w pełnej krasie zarówno intrygującą, jak i szaleńczą Beatlemanię! Dokument został wyreżyserowany i wyprodukowany przez Roberta "Boba" Prechta.
DOKUMENTY filmowe zrealizowane po rozpadzie zespołu we współpracy z żyjącaymi Beatlesami:
It Was 20 Years Ago Today (1987)
Reżyseria: John Sheppard
Operator: Colin Bell
Gatunek: Dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 35min
Premiera: 1 czerwca 1987 (Światowa premiera)
It Was 20 Years Ago Today to film dokumentalny wydany dwadzieścia lat po premierze przełomowego dla współczesnej popkultury albumu Wielkiej Czwórki - Sgt. Pepper Lonely Hearts Club Band. W dokumencie wystąpili: George Harrison i Paul McCartney, a także Derek Taylor (pełnił również funkcję głównego konsultanta produkcji).
The Beatles - antologia (1995)
Reżyseria: Geoff Wonfor, Bob Smeaton
Scenariusz: Bob Smeaton
Gatunek: Autobiograficzny dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania
Łączny czas serialu: 11h 24min
Premiera: 11 listopada 1995 (Światowa premiera)
The Beatles Anthology to oficjalny serial dokumentalny przedstawiający historię zespołu od okresu dzieciństwa wszystkich jego członków, aż do rozpadu grupy. Poza tym w ramach multi-projektu oprócz kilkuodcinkowego serialu wydano m.in. trzy płyty z archiwalnymi nagraniami Beatlesów, pełną intrygujących szczegółów książkę ze wspomnieniami muzyków, a także dwie premierowe piosenki The Beatles - "Free as a Bird" i "Real Love". Zarówno produkcja filmowa, jak i inne projekty zawierają wspomnienia wszystkich żyjących wówczas Beatlesów, a także archiwalne wypowiedzi Johna Lennona. Projekt został nagrodzony m.in. nagrodą Grammy.
All Together Now (2008)
Reżyseria: Adrian Wills
Operator: Alain Julfayan
Gatunek: Dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania, Kanada
Czas filmu: 1h 24min
Premiera: 20 października 2008 (Światowa premiera)
All Together Now to film dokumentalny przedstawiający historię współpracy między Beatlesami, a Cirque du Soleil, która zaowocowała stworzeniem w 2006 roku imponującego widowiska scenicznego do muzyki Beatlesów, zatytułowanego "Love". W projekcie wystąpili Paul McCartney, Ringo Starr, Yoko Ono Lennon i Oliwia Harrison.
The Beatles: Eight Days a Week - The Touring Years (2016)
Reżyseria: Ron Howard
Scenariusz: Mark Monroe
Gatunek: Dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania
Czas filmu: 1h 46min
Premiera: 15 września 2016 (Światowa premiera)
The Beatles: Eight Days a Week - The Touring Years to wielokrotnie nagradzany m.in. nagrodą Grammy i Emmy film dokumentalny przedstawiający karierę zespołu w kontekście występów koncertowych. Film skupia się na latach 1962-1966, czyli od ich występów w małych klubach muzycznych w Liverpoolu i Hamburgu, aż do ostatniego (standardowego) koncertu w San Francisco w 1966 roku.
Film został wyprodukowany we współpracy z żyjącymi członkami zespołu tj. Paulem McCartney'em, Ringo Starrem, a także z wdowami po Johnie Lennonie i George'u Harrisonie - Yoko Ono Lennon i Olivią Harrison.
The Beatles: Get Back (2021)
Reżyseria: Peter Jackson
Scenariusz: The Beatles
Gatunek: Dokument muzyczny
Produkcja: Wielka Brytania
Łączny czas serialu: 7h 48min
Premiera: 25 listopada 2021 (Światowa premiera)
The Beatles: Get Back to wielokrotnie nagradzany m.in. nagrodą Emmy serial dokumentalny zawierający odrestaurowane i wcześniej nieznane materiały, które miały posłużyć do ich filmu Let It Be z 1970 roku. Dokument przedstawia sesję nagraniową Beatlesów i ich proces twórczy ze stycznia 1969 roku. Poza tym materiał ukazuje nieco inny, bardziej intymny portret zespołu, niekiedy kontrastujący z obrazem filmowym Michaela Lindsay'ego-Hogga z 1970 roku.
Najważniejszą częścią serialu jest przedstawiony oficjalnie w całości ostatni występ Beatlesów na żywo, na dachu ówczesnej siedziby Apple Corps. przy 3 Savile Row w Londynie.
Przypisy:
Fotografie: Google Grafika, Filmweb.pl i Imdb.com;
Ch.Ingham, Beatlesi za kulisami sukcesu, G+J Książki, Warszawa 2009, s. 237-270.